Οι κανόνες επιμέτρησης των περιουσιακών στοιχείων μιας οντότητας, που προβλέπονται από τα ΕΛΠ (Ν 4308/2014, άρθρα 18 έως 28), εφαρμόζονται, σύμφωνα με το άρθρο 44 του νόμου, για περιόδους που αρχίζουνμετά την 31/12/2014.
Στο κεφάλαιο αυτό εντάσσονται και οι κανόνες επιμέτρησης των αποθεμάτων. Ως αποθέματα χαρακτηρίζονται εκείνα τα περιουσιακά στοιχεία που η επιχείρηση κατέχει με σκοπό την πώλησή τους, στο πλαίσιο της συνήθους δραστηριότητάς της. Τα περιουσιακά αυτά στοιχεία, ως γνωστό, μπορεί να είναι εμπορεύματα (διακίνηση και προώθηση προς πώληση χωρίς προηγούμενη επεξεργασία), προϊόντα(προερχόμενα μετά από επεξεργασία υλικών, με προσθήκη του εργατικού κόστους που αναλογεί, αλλά και λοιπών βιομηχανικών εξόδων), διάφορα άλλα υλικά ή εφόδια που χρησιμοποιούνται στην παραγωγική διαδικασία και υφίστανται κατά την απογραφή.
Στον νόμο για τα ΕΛΠ δεν προβλέπεται ακριβής χρονική στιγμή για την πραγματοποίηση της απογραφής. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι ο προσδιορισμός της ποσότητας αποθεμάτων της οντότητας, διενεργείται σε κατάλληλο χρόνο που διασφαλίζει την αξιοπιστία των δεδομένων. Ωστόσο, είναι αυτονόητο ότι θα πρέπει η απογραφή να διενεργηθεί και να ολοκληρωθεί, εντός των χρονικών ορίων που προβλέπονται για την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων.
Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 6 του Ν 4308/2014, η κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της περιόδου ολοκληρώνεται στο συντομότερο χρόνο από:
α) έξι μήνες από τη λήξη της περιόδου ή
β) το χρονικό όριο που επιτρέπει την εκπλήρωση των υποχρεώσεων που τίθενται από τη φορολογική ή άλλη νομοθεσία της χώρας.
Συνεπώς, η προθεσμία αυτή είναι καταρχάς η 30/6, με την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει άλλη ειδικότερη διάταξη νόμου που να υποχρεώνει σε διαφορετική προθεσμία την ολοκλήρωση των διαδικασιών σύνταξης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Έτσι για παράδειγμα, οι ΕΠΕ και οι ΙΚΕ οφείλουν βάσει των νομοθετημάτων που διέπουν τη λειτουργία τους (Ν 3190/1955 και 4072/2012) να καταρτίζουν τις οικονομικές καταστάσεις μέχρι το τέλος του 3ου μήνα από τη λήξη της χρήσης. Επομένως, για αυτές τις μορφές των εταιρειών η προθεσμία είναι η 31/3/2016. Περαιτέρω, για τις ατομικές επιχειρήσεις η προθεσμία για την υποβολή της φορολογικής τους δήλωσης είναι το τέλος του 4ου μήνα από την λήξη της χρήσης. Άρα, για αυτές τις οντότητες η προθεσμία λήγει στις 30/4/2016.
Ακολούθως, τα αποθέματα αναγνωρίζονται αρχικώς στο κόστος απόκτησής τους. Στη συνέχεια, μετά την αρχική αναγνώριση, τα αποθέματα αποτιμώνται στην κατ’ είδος χαμηλότερη αξία μεταξύ κόστους κτήσης και καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας.
Το κόστος κτήσης του τελικού αποθέματος θα προσδιορίζεται, σύμφωνα με τη μέθοδο: «το πρώτο εισερχόμενο είναι και πρώτο εξερχόμενο», γνωστή ως FIFO (First in, First out), ή με την μέθοδο του μέσου σταθμικού όρου(ΜΣΟ, δηλαδή ένας σταθμικός μέσος αριθμητικός), ή με άλλη μέθοδο, η οποία πάντως θα είναι γενικώς αποδεκτή και αρκούντως τεκμηριωμένη. Ρητώς αναφέρεται στον νόμο ότι η επίσης γνωστή μέθοδος: «το τελευταίο εισερχόμενο είναι το πρώτο εξερχόμενο» (LIFO, Last in, First out), δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιείται. Η ίδια μέθοδος (πρέπει να) χρησιμοποιείται για όλα τα αποθέματα που έχουν παρόμοια φύση και χρήση από την επιχείρηση. Για αποθέματα με διαφορετική φύση ή χρήση, δικαιολογείται να εφαρμόζονται διαφορετικές μέθοδοι, χωρίς ασφαλώς να επιβάλλεται σχετική γνωστοποίηση προς την Φορολογική Αρχή.
Επισημαίνεται ότι στο κόστος κτήσης των αποθεμάτων προστίθεται και το σύνολο των δαπανών που απαιτούνται για να φθάσουν αυτά σε κατάλληλη θέση και κατάσταση, προκειμένου να διακινηθούν ή να αξιοποιηθούν σε παραγωγική διαδικασία. Επίσης, στην περίπτωση που απαιτείται σημαντική περίοδος χρόνου για να καταστούν τα αποθέματα έτοιμα για την προοριζόμενη χρήση ή πώλησή τους, ενώ υπάρχει αντίστοιχη χρηματοδότηση προς την οντότητα, το κόστος κτήσης μπορεί να επιβαρύνεται με τους τόκους αυτής της χρηματοδότησης, κατά το μέρος που τα ως άνω χρηματοοικονομικά έξοδα, αναλογούν στα εν λόγω αποθέματα και για την συγκεκριμένη περίοδο. Οίκοθεν νοείται, όπως ανέκαθεν ίσχυε και με το προηγούμενο καθεστώς του ΕΓΛΣ, ότι τα κόστη διάθεσης (πχ έξοδα διαφήμισης) και διοίκησης (πχ αμοιβές μελών ΔΣ) δεν επιβαρύνουν το κόστος παραγωγής.
Τέλος, ως καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία, με σκοπό την σύγκρισή της με την αξία κτήσης του αποθέματος, χαρακτηρίζεται η εκτιμώμενη τιμή διάθεσης αυτού, με κανονική πορεία της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αφού αφαιρεθούν τυχόν έξοδα διάθεσης.
Παράδειγμα επιμέτρησης αποθέματος:
Είδος Α Διαχειριστική περίοδος: 1/1-31/12/2015
|
Απόθεμα 1/1/2015…………………………………………………..100 χ 10 = 1.000
|
Αγορές κατά την διάρκεια της χρήσης:
|
|
|
|
|
|
(Η τελευταία αυτή αγορά επιβαρύνεται με έξοδα 200 ευρώ)
|
Κατά την απογραφή της 31/12/2015 ευρέθησαν και καταμετρήθηκαν 180 μονάδες.
Καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία: 11,20 ευρώ ανά μονάδα, με εκτιμώμενα έξοδα διάθεσης 0,30 ευρώ ανά μονάδα. Άρα η προς σύγκριση τιμή είναι 10,90 ευρώ.
Ι. Μέθοδος του μέσου σταθμικού όρου (ΜΣΟ):
_100 χ 10,00 + 200 χ 11,00 + 150 χ 12,00 + 300 χ 10,00 + 500 χ 9,00 + 400 χ 11,50__
100 + 200 + 150 + 300 + 500 + 400
= 17.100,00 / 1.650 = 10,36 ευρώ
ΙΙ. Μέθοδος FIFO:
Με την μέθοδο αυτή η εξάντληση (ως προς τις τιμές) γίνεται από το πρώτο εισερχόμενο, άρα η τελευταία τιμή που μένει είναι η: 11,00 συν έξοδα 0,50 ευρώ = 11,50 ευρώ.
Επομένως, αν η οντότητα εφαρμόζει τον ΜΣΟ, θα επιμετρήσει τις 180 μονάδες του τελικού αποθέματος με την χαμηλότερη τιμή μεταξύ 10,36 και 10,90 ευρώ:
180χ 10,36 = 1.864,80 ευρώ
Αντιθέτως, αν εφαρμόζει την FIFO, θα επιμετρήσει τις 180 μονάδες του τελικού αποθέματος με την χαμηλότερη τιμή μεταξύ 11,50 και 10,90 ευρώ:
180 χ 10,90 = 1.962,00 ευρώ
Η αξία του τελικού αποθέματος, ως γνωστό, επηρεάζει το κόστος των πωληθέντων και εν συνεχεία το μικτό κέρδος από τις πωλήσεις.
http://epixeirisi.gr/
