Π.Ο.Φ.Ε.Ε.-Πρώτες παρατηρήσεις και απόψεις για τα Ελληνικά λογιστικα πρότυπα

Το νοµοσχέδιο αυτό αποτελεί ένα σηµαντικό µεταρρυθµιστικό βήµα, εκσυγχρονίζοντας το λογιστικό πλαίσιο της Ελλάδος, 35 χρόνια µετά την εισαγωγή του Ελληνικού Γενικού Λογιστικού Σχεδίου το 1980 και συνεχίζοντας την παράδοση της Λογιστικής Τυποποίησης στις σηµερινές συνθήκες. 

Το µεγαλύτερο πλεονέκτηµα θεωρούµε ότι είναι η κωδικοποίηση των διάσπαρτων λογιστικών κανόνων.

 Η ΠΟΦΕΕ ανέκαθεν ήταν υπέρ της απλότητας των φορολογικών διατάξεων γεγονός που οδηγεί στην µείωση του λειτουργικού κόστους για τον κλάδο και τις επιχειρήσεις, καθώς δίνεται λύση στα προβλήµατα ασάφειας και αντιφάσεων στους υπάρχοντες κανόνες και µειώνεται η ανασφάλεια που όλοι µας βιώνουµε αναφορικά µε το τι ισχύει.

 Πιστεύουµε ότι θα µπει ένα τέλος στη λογιστική πολυνοµία, εάν συνοδευτεί άµεσα από ένα ερµηνευτικό κείµενο οδηγιών εφαρµογής, απλό και ξεκάθαρο. Το όραµα της τελικής κατάργησης του αναχρονιστικού Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων και του µετέπειτα Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών είναι παλιό και επιτέλους πάει να γίνει πραγµατικότητα.

Επί ορισµένων άρθρων του σχεδίου νόµου η άποψη µας είναι η παρακάτω :

Κανόνες σχετικά µε λογιστικά βιβλία (κεφάλαιο 2 – πρώην ΚΦΑΣ)

Το κεφάλαιο αυτό απλοποιεί ουσιαστικά και εκσυγχρονίζει τον ΚΦΑΣ. Το κεφάλαιο 2 αναφέρεται σε κανόνες τήρησης λογιστικών αρχείων (βιβλίων και στοιχείων – παραστατικών). Παρατηρείται ότι οι κανόνες αυτοί είναι στην ουσία οι λογιστικές πρακτικές που οι καλά οργανωµένες επιχειρήσεις εφαρµόζουν από µόνες τους για διαχειριστικούς λόγους, ενώ διασφαλίζεται και η δυνατότητα διενέργειας αποτελεσµατικών ελέγχων. Καταργούνται όποιες γραφειοκρατικές ρυθµίσεις παρέµεναν στον ΚΦΑΣ. Το όφελος στην εργασία του λογιστή θεωρείται σηµαντικό. Κανόνες περί τιµολόγησης (κεφάλαιο 3 – πρώην ΚΦΑΣ). Δεν υπάρχει κάτι ουσιαστικά διαφορετικό στο κεφάλαιο αυτό σε σχέση µε τα αντίστοιχα άρθρα του ΚΦΑΣ. Στην ουσία παραµένει ότι αναφέρεται για την τιµολόγηση σε σχετικές Οδηγίες της Ε.Ε. ωστόσο, υπάρχουν ορισµένες επιπλέον βελτιώσεις που διευκολύνουν τη λειτουργία της αγοράς. Δεν υπάρχει θέµα προετοιµασίας ή αλλαγής εκ µέρους των λογιστών-φοροτεχνικών και των επιχειρήσεων.

Λογιστικοί κανόνες (κεφάλαια 4 έως 8)

Το νοµοσχέδιο είναι ενσωµάτωση των λογιστικών κανόνων της Οδηγίας 34, η οποία µε την σειρά της ενοποίησε τις προϊσχύουσες Οδηγίες 4η και 7η. Έτσι θα έχουµε σύγχρονα λογιστικά πρότυπα και λογιστικές καταστάσεις, σύµφωνα µε τις διεθνείς πρακτικές. Σωστά δεν εισάγονται τα υψηλού κόστους εφαρµογής ΔΛΠ.
Τα βασικά χαρακτηριστικά αυτής της ενότητας είναι τα εξής:

1. Παρέχεται, για πρώτη φορά στα ελληνικά λογιστικά πράγµατα, ένα ολοκληρωµένο λεξικό οικονοµικών όρων, σύµφωνα µε τη διεθνή πρακτική. Με ασφάλεια όλοι θα εννοούµε το ίδιο πράγµα όταν χρησιµοποιούµε τον ίδιο όρο. Δίνεται πλέον τέλος στην αυθαίρετη ερµηνεία όρων.

2. Πιστεύουµε ότι εισάγονται σύγχρονες, απλές και κατανοητές λογιστικές καταστάσεις για κάθε επιχείρηση (άρθρα 16 και 17 και παράρτηµα Β).

3. Το βασικό µοντέλο αποτίµησης είναι το ιστορικό κόστος µε πιστή µεταφορά από τις ρυθµίσεις της Οδηγίας 34 (άρθρα 18 έως 23 του νόµου).

4. Δίνεται ένα ολοκληρωµένο πλαίσιο για την εφαρµογή των εύλογων αξιών που διευκολύνει τόσο τη λογιστική όσο και τον έλεγχο, αν και αφορά πολύ µικρό ποσοστό επιχειρήσεων. Η χρήση των εύλογων αξιών είναι προαιρετική και όχι υποχρεωτική (οι δύο επιτρεπτές επιλογές της Οδηγίας).

5. Συνοψίζονται µε εύχρηστο τρόπο οι ρυθµίσεις για το προσάρτηµα (άρθρο 29).

6. Αν και µέχρι σήµερα είχαµε συνηθίσει σε επιβολή βαρών στις επιχειρήσεις, παρέχονται όλες οι απλοποιήσεις και απαλλαγές που προβλέπει η Οδηγία µε έµφαση στις ΜΜΕ, που αποτελούν την ραχοκοκαλιά της οικονοµίας µας, (άρθρο 30).

7. Η µετάβαση στο νέο πλαίσιο κατά την πρώτη εφαρµογή δεν δηµιουργεί ουσιαστικά προβλήµατα εφαρµογής, καθώς παρέχονται σηµαντικές διευκολύνσεις (άρθρο 37).

8. Παρέχεται, εναλλακτικά της χρήσης του σχεδίου λογαριασµών του ΕΓΛΣ, ένα νέο σύγχρονο σχέδιο λογαριασµών που λαµβάνει υπόψη τον τρόπο λειτουργίας των σύγχρονων µηχανογραφικών λογιστικών πακέτων το οποίο είναι προαιρετικής εφαρµογής.

9. Παρέχεται πίνακας αντιστοίχησης του σχεδίου λογαριασµών του νοµοσχεδίου µε τις νέες λογιστικές καταστάσεις.

10. Παρέχεται επίσης πίνακας αντιστοίχησης των κωδικών του λογιστικού σχεδίου του νοµοσχεδίου µε τους κωδικούς του σχεδίου λογαριασµών του ΕΓΛΣ, ώστε η όποια αντιστοίχηση των λογιστικών σχεδίων µεταξύ τους και µε τις νέες καταστάσεις θα είναι εύκολη µέσω της µηχανογράφησης.

Ιδιαίτερα σηµεία ενδιαφέροντος

1. Για τα κεφάλαια 2 και 3 που υποκαθιστούν τον καταργούµενο ΚΦΑΣ, δεν απαιτείται ουσιαστική προετοιµασία. Άλλωστε εισάγουν βελτιώσεις και απλοποιήσεις στην υπάρχουσα κατάσταση.

2. Οι λογιστικοί κανόνες (κεφάλαια 4 έως 8) έχουν εφαρµογή για τις λογιστικές περιόδους που ξεκινούν µετά την 31 Δεκεµβρίου 2014. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις θα κληθούν να εφαρµόσουν τους νέους λογιστικούς κανόνες και να χρησιµοποιήσουν τα νέα υποδείγµατα λογιστικών καταστάσεων κατά την κατάρτιση των καταστάσεων του έτους 2015, τους πρώτους µήνες του 2016. Εκτιµούµε ότι υπάρχει επαρκής χρόνος προετοιµασίας.

3. Δεν αλλάζει η λογιστική καθηµερινότητα την 1η Ιανουαρίου 2015. Οι επιχειρήσεις µπορούν να συνεχίσουν να χρησιµοποιούν το σχέδιο λογαριασµών του ΕΓΛΣ και δεν υποχρεώνονται να αλλάξουν τη λοιπή λογιστική τους οργάνωση (γενική λογιστική, κοστολόγηση, κλπ).

4. Το όριο για τα απλογραφικά βιβλία (εσόδων – εξόδων) παραµένει στο 1.500.000 € και πρέπει η επιχείρηση να το υπερβεί για δύο συνεχόµενα έτη για να τηρήσει διπλογραφικά βιβλία.

5. Οι πολύ µικρές επιχειρήσεις (οµόρρυθµες, ετερόρρυθµες, ατοµικές) και οι αυτοαπασχολούµενοι θα συνεχίσουν να τηρούν τα λογιστικά τους βιβλία όπως τα τηρούσαν (άρθρο 3). Δεν υποχρεώνονται σε εφαρµογή σχεδίου λογαριασµών (άρθρο 30, παρ. 1α).

6. Διατηρούνται απαλλαγές και διευκολύνσεις που ισχύουν και σήµερα. Για παράδειγµα, διατηρείται η απαλλαγή από την υποχρέωση διενέργειας φυσικής απογραφής για επιχειρήσεις µε τζίρο µέχρι 150.000 €, ενώ προβλέπεται η δυνατότητα να ορίζει η Διοίκηση περαιτέρω απλοποιήσεις και απαλλαγές. Δηλαδή, φαίνεται ότι υπάρχει δυνατότητα διατήρησης των απαλλαγών που προϋπήρχαν, θεωρούµε εξάλλου ότι επιτρέπεται και από την οδηγία.

Θέµατα που χρήζουν διόρθωσης και προσοχής.

Βέβαια πρέπει να αναφερθούµε και στα προβλήµατα και τα θέµατα που θα δηµιουργήσει η διάταξη για την τιµολόγηση της παροχής υπηρεσίας µε την ολοκλήρωση αυτής. Πολύ µελάνι έχει χυθεί και πολλά πρόστιµα έχουν επιβληθεί για το συγκεκριµένο θέµα που αφορά τόσο τον κλάδο όσο και άλλους επιχειρηµατικούς κλάδους, όπως τα ξενοδοχεία κ.λ.π. Οι προστριβές µε τη φορολογική αρχή προκαλούνται από αυθαίρετη κρίση για το πότε ολοκληρώνεται µια υπηρεσία. Η άµεση έκδοση τιµολογίου δεν αντιµετωπίζει το όποιο πρόβληµα φοροδιαφυγής. Άλλωστε, το αντισυµβαλλόµενο µέρος έχει συµφέρον να λάβει τιµολόγιο. Πρέπει οπωσδήποτε να ληφθεί µέριµνα για διόρθωση της διάταξης και ευθυγράµµιση της προθεσµίας έκδοσης τιµολογίου παροχής υπηρεσίας µε το τιµολόγιο πώλησης αγαθών.

Κλείνοντας όπως αναφέρθηκε παραπάνω είναι από τα νοµοσχέδια που δεν µπορούµε να αρνηθούµε ότι κινείται σε θετική κατεύθυνση. Αλλά θα περιµένουµε να δούµε αν ψηφισθεί χωρίς επιπρόσθετες επιβαρύνσεις και περίεργες προσθήκες, και εάν στο ίδιο πνεύµα µε τον νόµο κινηθεί και η όποια ερµηνευτική εγκύκλιος αυτού, που ελπίζουµε να είναι µία και επαρκώς σαφής. Η σχετική επιτροπή που προβλέπεται να συσταθεί (άρθρο 39)πρέπει να είναι πραγµατικά υψηλού κύρους και αντιπροσωπευτική των βασικών εµπλεκόµενων.