Εδώ και πολλά χρόνια καθολικό πάγιο αίτημα των παραγωγικών φορέων ήταν η κατάργηση του αναχρονιστικού και τυπολατρικού Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων (ΚΒΣ), που εισήχθη για πρώτη φορά στη χώρα μας, με την ονομασία Κώδικας Φορολογικών Στοιχείων, με το διάταγμα της 7ης Ιουλίου 1952 και στη συνέχεια αντικαταστάθηκε με τον α.ν. 4/1968, το π.δ. 99/1977 και το ισχύον μέχρι 31.12.2012 π.δ. 186/1992. Πέραν όμως από αίτημα των φορέων η κατάργηση του ΚΒΣ ήταν μόνιμη προεκλογική εξαγγελία, ειδικά των τότε κομμάτων εξουσίας, προεκλογική εξαγγελία η οποία ποτέ δεν είχε υλοποιηθεί.
Το 2010 συστάθηκε ειδική νομοπαρασκευαστική επιτροπή με έργο την αξιολόγηση του συνόλου των διατάξεων του ΚΒΣ και του Ποινολογίου που αφορούσε τα πρόστιμα από τις παραβάσεις του ΚΒΣ. Στην συνέχεια η επιτροπή θα έπρεπε να εξετάσει την ένταξη όσων εξ' αυτών αξιολογούντο ως σκόπιμες, αναγκαίες και λειτουργικές, είτε αυτούσιων είτε τροποποιημένων στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος ή σε άλλο φορολογικό νόμο. Η επιτροπή αυτή, στην οποία εκτός των υπηρεσιακών στελεχών του υπουργείου Οικονομικών συμμετείχαν εκπρόσωποι της αγοράς και επιστημονικών φορέων, ολοκλήρωσε το έργο της, παραδίδοντας τον Οκτώβριο του 2011 το πόρισμά της στην τότε πολιτική ηγεσία.
Το πόρισμα προέβλεπε τη διατήρηση, σαφώς λιγότερων, αναγκαίων διατάξεων για την απεικόνιση των επιχειρηματικών συναλλαγών. Λόγω όμως των ραγδαίων πολιτικών και οικονομικών εξελίξεων που οδήγησαν σε εκλογή νέας κυβέρνησης, το πόρισμα έμεινε στο συρτάρι και η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών προχώρησε στη σύνταξη ενός «απλοποιημένου» νέου Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ) ο οποίος «αντικατέστησε» τον ΚΒΣ και άρχισε να ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του 2013.
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση που συνόδευε το νομοσχέδιο:
«Οι διατάξεις του προτεινόμενου Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών προορίζονται να εξυπηρετούν όλες τις φορολογίες και ουσιαστικά υλοποιείται ο στόχος της κατάργησης του υφιστάμενου Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Ειδικότερα με τις προτεινόμενες διατάξεις:
- επιτυγχάνεται απλοποίηση, εκσυγχρονισμός και περιορισμός των γραφειοκρατικών αγκυλώσεων,
- ενισχύεται η διαφάνεια στις σχέσεις υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομικών και επιχειρήσεων,
- ενισχύεται το αίσθημα δικαίου των πολιτών και ενθαρρύνεται η επιχειρηματικότητα με ταυτόχρονη διασφάλιση των συμφερόντων και των εσόδων του Δημοσίου και χωρίς να επηρεάζονται διατάξεις, που πηγάζουν από ενωσιακές υποχρεώσεις (Οδηγία για την τιμολόγηση).»
Το πέτυχε όμως;
Νόμος γραμμένος εκτός ελληνικής πραγματικότητας
Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Κώδικας Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών (ΚΦΑΣ), γράφτηκε από ανθρώπους, που είναι εκτός ελληνικής πραγματικότητας.
Στην προσπάθεια να φανεί σαν κάτι νέο και πρωτοποριακό, οι συντάκτες μείωσαν τα άρθρα από 40 σε 14, αυξάνοντας όμως τις παραγράφους.
Διαβάζοντας τον νόμο πλέον είχε κανείς δυο τρεις απορίες .
Διαβάζοντας την ερμηνευτική του νόμου (1004/2013), σου δημιουργούνταν δεκάδες απορίες, αφού ουσιαστικά κατά την ερμηνεία του νόμου , υπήρχαν σε μεγάλο ποσοστό παραπομπές στον νόμο που υποτίθεται ότι καταργούσε ο ΚΦΑΣ από την μια και από την άλλη άφηνε βασικά θέματα αναπάντητα.
Υποτίθεται ότι μια ερμηνευτική διάταξη που εκδόθηκε 4.1.2013, θα έπρεπε να λύνει προβλήματα άμεσα μιας και αφορούσε άρθρα που οι φορολογούμενοι να εφαρμόσουν από 1.1.2013.
Η εγκύκλιος κάθε άλλο παρά «ερμηνευτική» αποδείχθηκε, με αποτέλεσμα μέχρι σήμερα να έχουν εκδοθεί τέσσερεις ακόμη ερμηνευτικές σε διάφορα θέματα, και να έχουν δημοσιοποιηθεί πάνω από πενήντα (50) ατομικές διοικητικές λύσεις χωρίς να γνωρίζουμε πόσες έχουν εκδοθεί από το υπουργείο οικονομικών.
Τελικά βρήκαμε τι αποδείξεις θα κόβουν οι λογοθεραπευτές!!!
Εδώ αρχίζει ο Γολγοθάς των επιχειρήσεων και των επιτηδευματιών.
Με τις νέες αλλαγές αρκετά επαγγέλματα σταματούν να έχουν πρόσθετο βιβλίο. Πως θα κόβουν όμως τις αποδείξεις τους;
Στην ερμηνευτική υπήρχε μία απάντηση γι αυτό το θέμα, θέμα καίριο για τους επιτηδευματίες.
Σύμφωνα με την ερμηνευτική 1004/2013:
«Αναφορικά με τον τρόπο έκδοσης των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών στο εξής, από τους υπόχρεους απεικόνισης συναλλαγών, οι οποίοι τηρούσαν ορισμένα πρόσθετα βιβλία της παραγράφου 5 του άρθρου 10 του προϊσχύσαντος Κ.Β.Σ. και δεν έχουν πλέον αντίστοιχη υποχρέωση παροχής ασφαλών πληροφοριών της παραγράφου 23 του άρθρου 4 του Κ.Φ.Α.Σ., διευκρινίζονται τα ακόλουθα:
Η κατηγορία αυτή, των υπόχρεων απεικόνισης συναλλαγών, ήτοι ο εκμεταλλευτής διαγνωστικού κέντρου, ο εκπαιδευτής οδηγών αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, ο επισκευαστής ηλεκτρικών ή ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων, μηχανών και μηχανημάτων, ο εκμεταλλευτής συνεργείου επισκευής και συντήρησης αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, μοτοποδηλάτων, γεωργικών και λοιπών αυτοκινούμενων μηχανημάτων και σκαφών θαλάσσης, ο εκμεταλλευτής ψυκτικών χώρων και χώρων αποθήκευσης αγαθών τρίτων, ο φυσιοθεραπευτής και οι ασκούντες παραϊατρικά επαγγέλματα, ο εκμεταλλευτής επιχείρησης ενοικιάσεως επιβατηγών αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων, ο μεσίτης αστικών συμβάσεων, αγοράς ή πώλησης και ενοικίασης ακινήτων, ο εκμεταλλευτής αυτοκινούμενων μηχανημάτων έργων, ο εκμεταλλευτής επιχείρησης πώλησης για λογαριασμό του ή για λογαριασμό τρίτων, μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών, μοτοποδηλάτων, τροχόσπιτων, σκαφών αναψυχής, γεωργικών και λοιπών αυτοκινούμενων μηχανημάτων και ο πράκτορας κρατικών λαχείων, εκδίδουν πλέον τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, για τις παρεχόμενες από αυτούς υπηρεσίες στο κοινό, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις των άρθρων 7 και 9 του Κ.Φ.Α.Σ. και του άρθρου 1 του ν. 1809/1988 (Φ.Τ.Μ. ή Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ., παροχή υπηρεσιών εκτός κύριων επαγγελματικών εγκαταστάσεων κ.λπ.), λαμβανομένων υπόψη και των μεταβατικών διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 14 του Κ.Φ.Α.Σ.»
Δεν υπάρχει όμως καμιά απάντηση για τον χρόνο ολοκλήρωσης της υπηρεσίας , των όσων περιλαμβάνονται σε αυτή την παράγραφο , κάτι που υποτίθεται εξασφάλιζαν τα πρόσθετα βιβλία.
Στην κατηγορία αυτή, τα παραϊατρικά επαγγέλματα, ανήκει και λογοθεραπευτής.
Σύμφωνα λοιπόν με την ερμηνευτική εγκύκλιο οι λογοθεραπευτές θα έπρεπε να προμηθευτούν Φορολογικές Ταμειακές Μηχανές, μέχρι τις 28.2.2013, με την παράταση που δόθηκε με την ΠΟΛ. 1004/4.1.2013.
Η ίδια θέση επιβεβαιώθηκε και με την ΠΟΛ. 1036/22.2.2013:
«1. Έκδοση Αποδείξεων Λιανικών Συναλλαγών από ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα
Με τις διατάξεις του πέμπτου εδαφίου της παραγράφου 3 του άρθρου 7 του Κ.Φ.Α.Σ. ορίζεται ότι, οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, αναγράφουν στις εκδιδόμενες από αυτούς αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για την παροχή υπηρεσιών στο κοινό και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη. Επίσης με τις διατάξεις της 1014655/185/0015/ΠΟΛ.1037/12.2.1992 (ΦΕΚ 128 Β'), η οποία εξακολουθεί να ισχύει, ορίζεται ότι, οι επιτηδευματίες που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, κατονομαζόμενο στην παράγραφο 1 του άρθρου 45 του ν.δ. 3323/1955 (νυν παράγραφος 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994) εξαιρούνται από την χρησιμοποίηση φορολογικών ταμειακών μηχανών, για την έκδοση αποδείξεων λιανικής.
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι, μόνο στους ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα από αυτούς που κατονομάζονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994 παρέχεται η δυνατότητα της έκδοσης των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών για την παροχή υπηρεσιών στο κοινό είτε χειρόγραφα από θεωρημένο στέλεχος, με θεώρηση του στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., είτε (προαιρετικά) μηχανογραφικά με την χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του ν. 1809/1988, αναγράφοντας και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη.
Σημειώνεται ότι, τα ανωτέρω ισχύουν και για τους ως άνω ελεύθερους επαγγελματίες που ενώ με τις προϋσχύουσες διατάξεις του Κ.Β.Σ. υποχρεούντο στην τήρηση πρόσθετων βιβλίων, με τις νέες διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. δεν υποχρεούνται στην παροχή ασφαλών πληροφοριών της παραγράφου 23 του άρθρου 4 του Κώδικα αυτού (π.χ. φυσιοθεραπευτές).
Ακόμη, σημειώνεται ότι, όσοι από τους ως άνω ελεύθερους επαγγελματίες τηρούν με τις νέες διατάξεις του Κ.Φ.Α.Σ. τις ασφαλείς πληροφορίες της παραγράφου 23 του άρθρου 4 του Κώδικα αυτού (π.χ. γιατροί και οδοντίατροι) εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για την παροχή υπηρεσιών προς το κοινό αθεώρητες βάσει των διατάξεων της Α.Υ.Ο.Ο. ΠΟΛ.1083/2.6.2003 (εγκύκλιος ΠΟΛ.1004/4.1.2013, άρθρο 9).
Επισημαίνεται, τέλος ότι, για τις επαγγελματικές παροχές των υπηρεσιών τους βάσει των διατάξεων των άρθρων 6 και 9 του Κ.Φ.Α.Σ. όλοι οι προαναφερόμενοι ελεύθεροι επαγγελματίες εκδίδουν σε κάθε περίπτωση αθεώρητα τιμολόγια για την παροχή υπηρεσιών.»
Να σημειώσουμε εδώ ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αναφέρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 48 του ΚΦΕ είναι οι παρακάτω:
«Εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων είναι οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού και εμπειρογνώμονα.»
Άρα δεν είναι ο λογοθεραπευτής, που δεν ανήκει στα κατονομαζόμενα επαγγέλματα του άρθρου 48 του ΚΦΕ.
Με την ΠΟΛ.1036/2013 δίνεται μια νέα παράταση για την προμήθεια ΦΤΜ, μέχρι 12.4.2013.
Την ίδια απάντηση, δηλαδή ότι πρέπει να κόβουν τις αποδείξεις τους με Φορολογική Ταμειακή Μηχανή, δίνει το υπουργείο στις 27.2.2013 στον Πανελλήνιο Σύλλογο Λογοθεραπευτών – Ειδικών παιδαγωγώ ν- Πτυχιούχων Πανεπιστημίου, με ατομική διοικητική λύση (Δ15Β/1036893/ΕΞ2013/27.2.2013)
Ω του θαύματος όμως ξαφνικά οι λογοθεραπευτές, και όχι μόνο, στις 28 Μαρτίου 2013, γίνονται από την Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος του υπουργείου Οικονομικών, ελεύθεροι επαγγελματίες με ατομική διοικητική λύση (Δ12Α/1054369/ΕΞ2013/28.3.2013).
Μετά από τόσα χρόνια η Διεύθυνση Φορολογίας Εισοδήματος «ανακάλυψε» ότι:
Σε απάντηση υπομνημάτων που τέθηκαν στην υπηρεσία μας, αναφορικά με το παραπάνω θέμα, σας πληροφορούμε τα εξής:
«1. Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 48 του ν.2238/1994 (Κ.Φ.Ε.) ορίζονται τα εισοδήματα που αποκτώνται από υπηρεσίες ελευθέριου επαγγέλματος, ανάμεσα στα οποία είναι και αυτά του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας κ.λπ.
2. Κατά την πάγια θέση της διοίκησης κοινό χαρακτηριστικό γνώρισμα των ελευθέριων επαγγελμάτων είναι η παροχή ανεξαρτήτων υπηρεσιών από τα πρόσωπα που τα ασκούν και για την άσκησή τους απαιτούνται επιστημονικές, καλλιτεχνικές ή ειδικές γνώσεις, δηλαδή προέχει το πνευματικό στοιχείο. Ο νομοθέτης λόγω της πολυπλοκότητας της οικονομικής και επιστημονικής πραγματικότητας δεν μπορεί να καλύψει πλήρως όλα τα ελευθέρια επαγγέλματα, τα στοιχεία όμως που συνθέτουν ένα επάγγελμα μας οδηγούν στο χαρακτηρισμό αυτού ως ελευθέριου.
3. Περαιτέρω, όπως έχει γίνει δεκτό από τη Διοίκηση, η έννοια του ιατρικού επαγγέλματος είναι ευρύτερη και περιλαμβάνει και τα παραϊατρικά επαγγέλματα, επειδή αποβλέπουν και αυτά στον ίδιο σκοπό και ασκούνται με παρόμοιες συνθήκες προς το επάγγελμα του ιατρού.
4. Κατόπιν των ανωτέρω, τα επαγγέλματα του «ομοιοπαθητικού» «εναλλακτικών θεραπειών», «ψυχοθεραπευτή» και «λογοθεραπευτή - λογοπαθολόγου - λογοπεδικού» που ασκούνται από άτομα που δεν έχουν την ιδιότητα του ελεύθερου επαγγελματία όπως π.χ. γιατρός ή ψυχολόγος, θεωρούνται ότι παρέχουν υπηρεσίες που προσιδιάζουν στην άσκηση παραϊατρικών επαγγελμάτων και εντάσσονται στα ελευθέρια επαγγέλματα της παρ.1 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε.»
Να λοιπόν που ο λογοθεραπευτής με ατομική διοικητική λύση έγινε κατονομαζόμενο επάγγελμα του άρθρου 48 του ΚΦΕ.
Έτσι και η Διεύθυνση του ΚΦΑΣ, με την ΠΟΛ.1074/12.4.2013, που δημοσιεύτηκε όμως στις 16.4.2013, τέσσερεις μέρες μετά την λήξει της προθεσμίας για την προμήθεια Φορολογικής Ταμιακής Μηχανής, έρχεται να δώσει την τελική λύση, στο πως θα εκδίδει τις αποδείξεις του ο λογοθεραπευτής.
Είναι όμως και γενναιόδωροι, αφού :
«Με βάση τα προαναφερόμενα οι ασκούντες δραστηριότητα «λογοθεραπευτή – λογοπαθολόγου - λογοπεδικού», «ομοιοπαθητικού», «εναλλακτικών θεραπειών», «ψυχοθεραπευτή», εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών προς το κοινό είτε χειρόγραφα, από θεωρημένο από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. στέλεχος, είτε (προαιρετικά) μηχανογραφικά με την χρήση Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ. του ν. 1809/1988, αναγράφοντας και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη.
Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση που οι ως άνω επαγγελματίες, αλλά και όσοι λοιποί επαγγελματίες θεωρηθεί ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις της φορολογίας εισοδήματος, εντάσσονται στα ελευθέρια επαγγέλματα της παραγράφου 1 του άρθρου 48 του Κ.Φ.Ε., λόγω και της σύγχυσης που επικρατούσε από την κατάργηση της υποχρέωσης τήρησης πρόσθετων βιβλίων, για τον τρόπο έκδοσης των στοιχείων λιανικών συναλλαγών, έχουν ήδη προμηθευτεί Φ.Τ.Μ. του ν.1809/1988, για την έκδοση των αποδείξεων προς το κοινό, μπορούν να κάνουν χρήση αυτών, αναγράφοντας στο πίσω μέρος των εκδιδόμενων αποδείξεων λιανικής το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη.»
Ο φτωχός και μόνος φορολογούμενος λοιπόν αναρωτάται.
Ποιος δημιούργησε την σύγχυση;
Ποιος θα πληρώσει την άσκοπη δαπάνη που έκανε ο συγκεκριμένος, και όχι μόνο, επιτηδευματίας;
Πότε αυτό το υπουργείο θα λειτουργήσει με σεβασμό στον φορολογούμενο;
ΥΓ. Η περίπτωση που αναφέραμε είναι η ποιο χαρακτηριστική. Υπάρχουν δεκάδες ακόμη, που από ΦΤΜ, πήγαν σε έκδοση χειρόγραφης θεωρημένης απόδειξης λιανικών συναλλαγών παροχής υπηρεσιών.
Τέλος υπάρχουν δεκάδες ακόμη θέματα που δεν έχουν λυθεί μέχρι σήμερα, τέσσερεις ολόκληρούς μήνες εφαρμογής του ΚΦΑΣ.
Ξεπερνώντας το θέμα της νομοθέτησης με εγκυκλίους και ατομικές διοικητικές λύσεις, το έχουμε συνηθίσει άλλωστε τόσα χρόνια , μήπως το υπουργείο θα πρέπει να βγάλει μια πραγματική ερμηνευτική εγκύκλιος για τον ΚΦΑΣ;
Διότι σε μελλοντικούς φορολογικούς ελέγχους οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν πρόστιμα, με κύρια ευθύνη «της σύγχυσης που επικρατούσε», όπως λέει και επίσημα το ίδιο το υπουργείο
Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης
Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας
Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας
