Πως θα δηλωθούν μισθοί κι συντάξεις

                                                                             Του Γιώργου Δ. Χριστόπουλου 
Με τα δεδομένα αυτά ο πίνακας 4Α περιλαμβάνει όλα τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις στην ημεδαπή, καθώς και μισθούς και συντάξεις που αποκτώνται στο εξωτερικό. Επίσης περιλαμβάνει το εισόδημα από "τα μπλοκάκια", τις αμοιβές μελών Δ.Σ., τις παροχές σε είδος του άρθρου 13 του ν.4172/2013, τις αμοιβές ασκούμενων δικηγόρων, τις αμοιβές από πρακτική άσκηση φοιτητών, από συμμετοχή σε επιδοτούμενα σεμινάρια, αμοιβές των περιστασιακά απασχολούμενων, αμοιβές με εργόσημο, αμοιβές από οικοδομικά ένσημα κλπ. 
Από τα εισοδήματα που καταχωρούνται στον πίνακα 4Α και συνεπώς φορολογούνται,  θα διαχωρίσουμε όλα τα άλλα εισοδήματα μισθωτών υπηρεσιών, που απαλλάσσονται αλλά πρέπει να δηλωθούν στον πίνακα 6. 

Θα δούμε όμως και όλα τα "μυστικά" του πίνακα 4Β με το εισόδημα αξιωματικών και κατώτερου  πληρώματος του Εμπορικού Ναυτικού. 
15.1 Παραθέτουμε τον πίνακα 4Α, όπου με κόκκινο πλαίσιο είναι οι κωδικοί (301-302, 303-304, 321-322, 325-326, 309-310, 313-314, 315-316, 333-334, 393-394) που προ-συμπληρώνονται:

pin

Επισημάνσεις:
15.2  Πίνακας 4Α (εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις).
α. Όταν συμπληρώνονται οι κωδικοί 307-308 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 019-020, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους τρεις (3), πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
β. Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (κωδ. 343-344) χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, πρέπει να καταχωρούνται οι Α.Φ.Μ. εργοδοτών - ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών.
15.3 Κωδικοί 301-302: καθαρά εισοδήματα από μισθούς, ημερομίσθια, επιδόματα κλπ από  μισθωτή εργασία για τα οποία προ-συμπληρώνονται ηλεκτρονικά.

pin

Στους κωδικούς αυτούς που είναι προ-συμπληρωμένοι με ηλεκτρονική πληροφόρηση (ύστερα από την ηλεκτρονική αποστολή της βεβαίωσης χρησιμοποιώντας τον προβλεπόμενο κωδικό που ορίζεται στην πολ. 1274/30-12-2015) περιλαμβάνονται:
- Τακτικές αποδοχές     (κωδ. 1)
- Πρόσθετες αποδοχές  (κωδ. 2)
- Λοιπά αποδοχών        (κωδ. 3)
- Αμοιβές ασκούμενων δικηγόρων, πρακτική άσκηση φοιτητών, συμμετοχή 
σε επιδοτούμενα σεμινάρια, περιστασιακά απασχολούμενοι κτλ. (κωδ. 4)
- Καταβληθείσες ανείσπρακτες αποδοχές οι οποίες φορολογούνται στο έτος που εισπράττονται (κωδ. 6)
- Παροχές σε είδος του άρθρου 13 του ν.4172/2013. (κωδ. 15)
Προσοχή: Διευκρινίζεται ότι οι ενδείξεις και τα ποσά που αναγράφονται στη βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων που χορηγεί ο εργοδότης ή ο ασφαλιστικός φορέας δεν επιτρέπεται σε καμιά περίπτωση να μεταβάλλονται. 
Εάν συντρέχει περίπτωση, μεταβάλλονται μόνο από τον κατά νόμο αρμόδιο εκδότη αυτών, στον οποίο πρέπει να απευθύνονται οι φορολογούμενοι.
15.3.1 Για τις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές:
Ειδικά για τις ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές που εισπράττεικαθυστερημένα ο δικαιούχος σε μεταγενέστερο έτος από την επιχείρηση στην οποία απασχολείται ακόμα και αν έγινε επίσχεση εργασίας ή ο εργοδότης κηρύχτηκε σε κατάσταση πτώχευσης, χρόνος απόκτησης του εισοδήματος αυτού θεωρείται ο χρόνος είσπραξης με την προϋπόθεση ότι οι αμοιβές αναγράφονται διακεκριμένα στη βεβαίωση αποδοχών (παρ. 11, του άρθρου 4, ν.4038/2012).
Συνεπώς η χορηγούμενη σε αυτούς τους μισθωτούς ετήσια βεβαίωση αποδοχών που απασχολούνται σε επιχειρήσεις και οι οποίοι δεν εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές του φορολογικού έτους 2015 λόγω αδυναμίας του εργοδότη τους, ακόμα και αν έχει γίνει επίσχεση εργασίας ή πτώχευση, πρέπει να  αναγράφει τις ανωτέρω ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές σε διακεκριμένη σειρά. 
Έτσι κατά την υποβολή της βεβαίωσης με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (TAXISnet), δεν θα δηλώσουν τις αποδοχές αυτές, καθόσον χρόνος απόκτησης αυτών είναι ο χρόνος στον οποίο εισπράττονται. 
Ο αναλογών και παρακρατηθείς φόρος που αντιστοιχεί στο σύνολο των αποδοχών του φορολογικού έτους 2015  (εισπραχθείσες και ανείσπρακτες) πρέπει να επιμερίζεται αναλόγως και να αναγράφεται αντίστοιχα στις δύο διακεκριμένες σειρές της χορηγηθείσας ετήσιας βεβαίωσης αποδοχών που αφορούν τις εισπραχθείσες και ανείσπρακτες αποδοχές του ανωτέρω φορολογικού έτους. 
Κατά την υποβολή της βεβαίωσης αυτής από τον εργοδότη με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (TAXISnet), θα δηλωθούν μόνο οι εισπραχθείσες αποδοχές του φορολογικού έτους αυτού, καθώς και ο αναλογών  και παρακρατηθείς φόρος που αντιστοιχεί σε αυτές.
15.3.2 Αναδρομικά μέσα στο 2015:
Οι κάθε είδους καθαρές αποδοχές, πρόσθετες αμοιβές, αποζημιώσεις, συντάξεις που καταβλήθηκαν αναδρομικά μέσα στο 2015 σε μισθωτούς και συνταξιούχους βάσει νόμου, δικαστηρίου ή συλλογικής σύμβασης, καθώς και οι περιπτώσεις που χορηγούνται καθυστερημένα είτε συντάξεις είτε αναδρομικά από ασφαλιστικούς οργανισμούς, φορολογούνται στα έτη που ανάγονται, καθόσον χρόνος απόκτησης των αναδρομικών αυτών αποδοχών θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απόκτησε δικαίωμα είσπραξης και θα δηλωθούν με συμπληρωματική δήλωση στο χρόνο που αφορούν.
15.3.3 Παροχές, επιδοτήσεις και λοιπά παρεμφερή ποσά που χορηγούνται από τον ΟΑΕΔ:
Προσοχή: στους κωδ. 301-302 θα δηλωθούν και ορισμένες παροχές, επιδοτήσεις και λοιπά παρεμφερή ποσά που χορηγούνται από τον ΟΑΕΔ στους δικαιούχους λόγω απώλειας του εισοδήματός τους. Είναι προ-συμπληρωμένα ποσά αν ο φορέας έχει αποστείλει ηλεκτρονικό αρχείο ή θα συμπληρώνεται από τους υπόχρεους στους κωδικούς 343-344 του πίνακα 4Α, αν δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.
Πρόκειται για ποσά που καταβάλλονται στους δικαιούχους λόγω απώλειας του εισοδήματός τους και αντί του μισθού που θα κατέβαλαν οι εργοδότες τους ή τους δίδονται ως αμοιβή για παροχή εργασίας, χαρακτηρίζονται ως κανονικές αποδοχές
Τέτοια ποσά είναι:
Παροχές λόγω αφερεγγυότητας του εργοδότη, που είναι η πληρωμή μέρους ανεξόφλητων αποδοχών, όταν οι εργοδότες περιέλθουν σε κατάσταση παύσεως εργασιών ή αναστολής πληρωμών, ή έχουν κηρυχτεί σε πτώχευση, ή έχουν τεθεί σε εκκαθάριση.
Επίδομα διαθεσιμότητας, το οποίο είναι το 10% του μέσου όρου των τακτικών αποδοχών των δύο τελευταίων μηνών υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης, όταν ο εργοδότης θέσει τους εργαζόμενους σε διαθεσιμότητα.
Αποδοχές ωφελούμενων Προγραμμάτων Κοινωφελούς εργασίας, οι οποίες δίδονται έναντι παρασχεθείσας εργασίας".Φορολογική αντιμετώπιση. Οδηγίες για την ορθή αναγραφή τους στην δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων (έντυπο Ε1).  
(βλ. σχετικές οδηγίες της ΓΓΔΕ με το έγγραφο αρ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1079650 EΞ 2015/10.6.2015).
15.4  Κωδικοί 303-304: καθαρά εισοδήματα από κύριες συντάξεις τα οποία προ- συμπληρώνονται  ηλεκτρονικά,  με  κωδ.  23  "κύρια σύνταξη".

pin

Συμπληρώνεται το άθροισμα των καθαρών ποσών από κύριες συντάξεις, που πήρατε ως συνταξιούχος από κύρια ταμεία συντάξεων. 
Προσοχή: Στους κωδικούς αυτούς δεν θα συμπληρωθεί το επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης (ΕΚΑΣ) το οποίο συμπληρώνεται στους κωδικούς335-336 (ή 305-306 για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση) του πίνακα 6. 
Τα ποσά των συντάξεων κ.λπ. συμπληρώνονται βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων από το ασφαλιστικό σας ταμείο. 
Αν στη βεβαίωση περιλαμβάνεται εκτός από την κύρια σύνταξη και επικουρική, αλλά σε ξεχωριστή σειρά η καθεμιά, στους κωδικούς αυτούς θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό της κύριας σύνταξης και το ποσό της επικουρικής σύνταξης συμπληρώνεται στους κωδικούς 321-322.
15.5 Κωδικοί 321-322: προ-συμπληρώνονται ηλεκτρονικά από τους ασφαλιστικούς φορείς. 

pin

Αφορούν το άθροισμα των καθαρών ποσών από επικουρικές συντάξεις, μερίσματα και βοηθήματα που πήρατε ως συνταξιούχος από Ταμεία Μετοχικά, Αρωγής ή Αλληλοβοηθείας και Επικουρικά.
Οι βεβαιώσεις από τους ασφαλιστικούς φορείς υποβάλλονται ηλεκτρονικά:
- Επικουρική σύνταξη από ασφαλιστικές εισφορές (με κωδ. 24)
- Μέρισμα από ασφαλιστικές εισφορές (με κωδ. 25)
-Βοήθημα από ασφαλιστικές εισφορές (με κωδ. 26)
15.6 Κωδικοί 325-326: Έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές (πολ. 1274/ 30-12-2015).

PIN

Οι αμοιβές διευθυντών ή μελών ΔΣ εταιρείας ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας για παροχή υπηρεσίας, αποτελεί εισόδημα από μισθωτή εργασία, το οποίο από το φορολογικό έτος 2014 και εξής φορολογούνται σαν μισθοί (βλ. την περ.δ' της παρ.2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013, πολ. 1113/2-6-2015, πολ. 1139/30-6-2015 και τις επισημάνσεις στην αρχή κατά την ανάλυση κάθε μίας πηγής εισοδήματος, παρ. 3.7).
Επίσης εδώ συμπληρώνονται και οι αμοιβές μελών και διαχειριστών ΕΠΕ, καθώς και οι αμοιβές εκπροσώπων και εταίρων ΟΕ και ΕΕ ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητά τους αυτή προς τις υπόψη εταιρείες, οι οποίες εξομοιώνονται με τις αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ. εταιρείας. (σχ. βλ. το έγγραφο με αριθ. ΔΕΑΦΑ 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015 της ΓΓΔΕ). 
Προσοχή: μεταφέρεται το ακαθάριστο ποσό των αμοιβών πριν την αφαίρεση των εισφορών  στον ΟΑΕΕ, οι οποίες γράφονται στους κωδ. 351-352 (βλ. σχετικά πιο κάτω).
Στους παραπάνω κωδικούς 325-326, δεν αναγράφονται αμοιβές μελών Δ.Σ. που προέρχονται από διανομή κερδών.
Φορολογική μεταχείριση εκτάκτων αμοιβών εταίρων δικηγορικών εταιρειών.
Με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 54 του ν.4194/2013 του Κώδικα Δικηγόρων, οι εταίροι (δικηγορικής εταιρείας) μετέχουν στα κέρδη και τις ζημιές της εταιρείας με βάση τα ποσοστά των μεριδίων τους. 
Το καταστατικό δύναται να προβλέπει διαφορετική μέθοδο διανομής των κερδών, καθώς και την καταβολή εκτάκτων αμοιβών για τους εταίρους, που θα επιδεικνύουν ιδιαίτερη δραστηριότητα, ζήλο, απόδοση και συνεργασία. 
Κατά τα ποσά αυτά μειώνονται ανάλογα τα έσοδα των λοιπών εταίρων
.
Συνεπώς οι δικηγορικές εταιρείες κατά τον λογιστικό προσδιορισμό των φορολογητέων καθαρών κερδών τους, δεν μπορούν να εκπέσουν από τα ακαθάριστα έσοδα τους την έκτακτη αμοιβή που προβλέπεται στο καταστατικό τους να καταβάλλουν στους εταίρους μέλη. 
( σχ. η 1087197/1849/Α0012/1.10.2003 εγκύκλιος  με την οποία κοινοποιήθηκε η αριθμ. 118/2003 γνωμοδότηση του Ν.Σ.Κ.).
Σύμφωνα με την ΔΕΑΦ Β 1089508 ΕΞ 2015/29.6.2015 εγκύκλιο με την οποία δόθηκαν διευκρινίσεις ως προς τη συμπλήρωση του εντύπου δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων (Ν), τα σχετικά πεδία του Πίνακα 1 (ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ περ, β' ΑΡΘΡΟΥ 45 Ν.4172/2013 Στοιχεία Εταίρων/ Μελών - Κατανομή Κερδών στους Εταίρους / Μέλη Ν.Π. που τηρούν Απλογραφικά Βιβλία), στα οποία αναγράφονται τα κέρδη παραμένουν ανοιχτά για τροποποίηση από τα εκάστοτε νομικά πρόσωπα. 
Κατόπιν των ανωτέρω, σε δικηγορικές εταιρίες με απλογραφικά βιβλία δύναται λόγω πρόβλεψης του καταστατικού έκτακτων αμοιβών, να διανέμονται κέρδη διαφορετικά από τα προκύπτοντα με βάση το καταστατικό της εταιρείας ή να χορηγούνται έκτακτες αμοιβές στους εταίρους χωρίς ωστόσο να δημιουργείται πρόβλημα στην ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης φόρου εισοδήματος του νομικού προσώπου. (σημ. όλες οι παραπάνω διευκρινήσεις περιέχονται στο έγγραφο με αρ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1107672 ΕΞ 2015/12.8.2015 "Φορολογική μεταχείριση εκτάκτων αμοιβών εταίρων δικηγορικών εταιρειών")
15.7 Κωδικοί  307-308: Χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση (εισόδημα από "τα μπλοκάκια")

PIN

15.7.1 Εδώ θα γραφεί το εισόδημα από "τα μπλοκάκια", αφού έχουμε συμπληρώσει στον πίνακα 2 στα πληροφοριακά  στοιχεία τις ενδείξεις με "ΝΑΙ" στους κωδικούς 019-020.
Όπως σημειώσαμε στις οδηγίες για τους κωδικούς 019-020:
Προκειμένου το εισόδημα των αμειβόμενων με μπλοκάκι να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στα εισοδήματα του άρθρου 12 του ΚΦΕ-Ν. 4172/2013, ώστε κατά την εκκαθάριση της δήλωσης να φορολογηθεί με την κλίμακα των μισθωτών (αφαιρουμένων των ασφαλιστικών εισφορών), πρέπει να πληροί σωρευτικά τις εξής προϋποθέσεις: 
α) να υπάρχουν έγγραφες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεις έργου με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, τα οποία δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα τρία, 
β) σε περίπτωση που υπερβαίνουν τον αριθμό αυτόν, ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) του ακαθάριστου εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες που λαμβάνουν τις εν λόγω υπηρεσίες,
γ) να μην έχουν την εμπορική ιδιότητα
δ) να διατηρούν επαγγελματική εγκατάσταση (έδρα) στην κατοικία τους και
ε) να μην αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία σύμφωνα με τις περιπτώσεις α' έως ε΄του άρθρου 12 του Κ.Φ.Ε.
Όχι "μπλοκάκι" με εργοδότη στο εξωτερικό:
Διευκρίνιση: το εισόδημα που προέρχεται βάσει σύμβασης με εργοδότη-επιχείρηση με έδρα στην αλλοδαπή, παρά το γεγονός ότι είναι εισόδημα ημεδαπής, δεν υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4172/2013.4. Κατόπιν των ανωτέρω, η φορολόγηση που προβλέπεται με τις διατάξεις της περ. στ' της παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 4172/2013 αφορά μόνον εισόδημα ημεδαπής που αποκτάται βάσει έγγραφων συμβάσεων παροχής υπηρεσιών ή συμβάσεων έργου με φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες με φορολογική κατοικία στην Ελλάδα. (βλ. σχ. έγγραφα της ΓΓΔΕ με αρ. πρωτ.: ΔΕΑΦΑ 1118536 ΕΞ 2015/11.9.2015 και αρ. πρωτ.: ΔΕΑΦΑ 1054130 ΕΞ 2016/ 4.4.2016 "Υπαγωγή φορολογουμένου στις διατάξεις της περ.στ΄ της παρ.2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013, όταν ο βασικός εργοδότης είναι στην αλλοδαπή και στερείται ελληνικού Α.Φ.Μ").
Προσοχή: Όταν συμπληρώνονται οι παραπάνω κωδικοί  307-308 σε συνδυασμό με τους κωδικούς 019-020 του πίνακα 2, απαιτείται η αναγραφή των ΑΦΜ των προσώπων που λαμβάνουν τις υπηρεσίες  και σε περίπτωση που αυτοί υπερβαίνουν τους 3, πρέπει να αναγραφεί οπωσδήποτε ο ΑΦΜ του προσώπου από το οποίο προέρχεται τουλάχιστον  το 75% των ακαθαρίστων εσόδων.
Παράδειγμα: αν ένας εργαζόμενος με μπλοκάκι έχει πέντε "πελάτες" και συνολικό ετήσιο εισόδημα 10.000 ευρώ θα πρέπει το εισόδημά του από έναν από τους πελάτες του να είναι τουλάχιστον 7.500 ευρώ.
15.7.2 Τα "μπλοκάκια" συμπληρώνουν το Ε3:
PIN Ε3 κωδ. 591: συμπληρώνεται από τους επιτηδευματίες της περ. στ' της παρ.2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013, η οποία αφορά την περίπτωση με τα "μπλοκάκια".  
pinΕ3 Κωδ. 348:  Προκειμένου να προκύψει και να γραφεί στον κωδικό 348, από όπου θα μεταφερθεί στους παραπάνω κωδικούς 307-308,  το καθαρό εισόδημα των υπαγόμενων στις διατάξεις της περ. στ' της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ν.4172/2013 ("μπλοκάκι") από τα ακαθάριστα έσοδα θα αφαιρούνται μόνο οι δαπάνες των εισφορών σε ταμεία ΟΑΕΕ κλπ. (Ε3 κωδ. 517) δηλαδή, δεν θα αφαιρούνται οι υπόλοιπες δαπάνες που έχουν καταχωρηθεί στα βιβλία. 
Που θα βρούμε προ-συμπληρωμένο το φόρο που παρακρατήθηκε στα τιμολόγια που εκδώσαμε σύμφωνα με τα παραπάνω, σε εργοδότες –επιχειρήσεις,  φορείς κλπ:
Σύμφωνα με την πολ. 1274/30-12-2015, με βάση τις βεβαιώσεις αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποστέλλουν ηλεκτρονικά με κωδικό 1, οι παραπάνω λήπτες των τιμολογίων, οι οποίοι παρακράτησαν και απέδωσαν το φόρο (20%),  η φορολογική διοίκηση συμπληρώνει στο Ε1 στους κωδικούς 605-606 του πίνακα 4Γ.2 (εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα), τους φόρους αυτούς. Κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, όπως αναφέραμε πιο πάνω,  για το εισόδημα που γράψαμε στους παραπάνω κωδικούς 307-308, θα υπολογισθεί ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών και θα αφαιρεθεί ο φόρος που είναι προ-συμπληρωμένος στους κωδικούς 605-606.     
15.8 Κωδικοί 309-310:προ-συμπλήρωση ηλεκτρονικά.

pin

Συμπληρώνεται το καθαρό ποσό που προκύπτει αφού αθροίσετε τα πληρωτέα ποσά (ονομαστική αξία μείον ασφαλιστικές εισφορές) που αναγράφονται σε όλα τα εργόσημα έτους 2015, τα οποία σας μεταβιβάστηκαν εξαιτίας της παροχής εργασίας σας σε διάφορους εργοδότες.
Κατά την ηλεκρονική προσυμπλήρωση  η καταχώρηση γίνεται με κωδ. 14.(πολ. 1274/30-12-2015)
15.8.1 Περισσότερα για το εργόσημο:
Σύμφωνα με το άρθρο 20 και 23 του Ν. 3863/2010 "Αμοιβή και παρακράτηση εισφορών περιστασιακά απασχολουμένων" προβλέπονται οι ακόλουθες περιπτώσεις:
Α. Το κατ’ οίκον του εργοδότη απασχολούμενο προσωπικό που παρέχει εξαρτημένη εργασία ή υπηρεσίες, φροντίδας αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Ενδεικτικά υπάγονται οι εξής εργασίες ή υπηρεσίες:
α. οι υπηρεσίες οικογενειακής βοηθητικής φροντίδας (ενδεικτικά: οικιακοί βοηθοί για οικιακή καθαριότητα και γενικό νοικοκυριό, οδηγοί),
β. οι κηπουρικές εργασίες,
γ. η φύλαξη και μεταφορά παιδιών, νηπίων και βρεφών, 
δ. η υποστήριξη με την παροχή κάθε μορφής βοήθειας και φροντίδας σε ηλικιωμένα άτομα και σε άτομα με ειδικές ανάγκες, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης των ατόμων αυτών για συμμετοχή τους σε πολιτιστικές, θρησκευτικές, ψυχαγωγικές και κοινωνικές δραστηριότητες,
ε. oι υπηρεσίες που παρέχονται σε προγράμματα αποκατάστασης ατόμων σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή σε Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης Ατόμων με Αναπηρία, που χαρακτηρίζονται από νοητική στέρηση (ΣΥΔ),
στ. η περιποίηση ή νοσηλευτική φροντίδα αρρώστων ή κατάκοιτων ατόμων και η βοήθεια σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας (φυσικοθεραπεία, κινησιοθεραπεία, συνοδεία εκτός οικίας),
ζ. οι μεμονωμένες μικροεπισκευαστικές εργασίες που δεν συνιστούν οικοδομικές εργασίες,
η. η παράδοση ιδιαίτερων μαθημάτων,
θ. οι αισθητικές φροντίδες (κομμωτική, περιποίηση προσώπου και σώματος).
Β. Προσωπικό που παρέχει υπηρεσίες καθαρισμού και κηπουρικής κοινοχρήστων χώρων πολυκατοικιών, αμειβόμενο με την ώρα ή την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα, είτε προς έναν είτε προς περισσότερους του ενός εργοδότες, για την ίδια μισθολογική περίοδο, που καλύπτεται από την ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, μη παρέχον την υπηρεσία αυτή ως υπαλληλικό προσωπικό εταιρείας ή ως μέλος εταιρείας.
Γ. Οι απασχολούμενοι ως εργάτες γης σε εργασίες καλυπτόμενες από την ασφάλιση του ΟΓΑ κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 27 του ν. 2639/1998 (Α΄ 205).
Δ. Αμειβόμενοι που απασχολούνται ως: 
α) Οι διανομείς διαφημιστικών εντύπων με το σύστημα της διανομής με ή χωρίς διεύθυνση αποδέκτη,
β) οι απασχολούμενοι στην προώθηση προϊόντων προσώπου και σώματοςγια λογαριασμό μίας ή περισσοτέρων επιχειρήσεων κατ’ οίκον ή σε άλλο χώρο,
γ) οι απασχολούμενοι στην προώθηση καταναλωτικών προϊόντων σε πολυκαταστήματα, καταστήματα τροφίμων και υπεραγορές (supermarket).
δ) Το απασχολούμενο προσωπικό από Π.Α.Ε., Κ.Α.Ε. και λοιπά νομικά πρόσωπα επαγγελματικού και ερασιτεχνικού αθλητισμού κερδοσκοπικά ή μη, αποκλειστικά και μόνο κατά τη διεξαγωγή αθλητικών αγώνων στα γήπεδα παντός είδους αθλητικών αγώνων, αμειβόμενο με την ώρα, την ημέρα, σε τακτά ή μη χρονικά διαστήματα.
ε)Οι περιστασιακά απασχολούμενοι στις πάσης φύσεως επιχειρήσεις επισιτισμού και θεάματος-ακροάματος.

15.9 Κωδικοί 311-312 (χωρίς ηλεκτρονική προ-συμπλήρωση):

pin

Συμπληρώνεται το εισόδημα που προέρχεται από οικοδομικά ένσημα, αυτασφάλιση κλπ. 
Προσδιορίζεται από τις αναλυτικές καταστάσεις (οικοδομικών ενσήμων, αυτασφάλισης κ.τ.λ.) του ασφαλιστικού φορέα (Ι.Κ.Α.).
15.10 Κωδικοί 343-344: Αναγράφονται εισοδήματα για τα οποία δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση.

pin

Εδώ καταχωρείται το εισόδημα μισθών ή συντάξεων των περιπτώσεων 1, 2, 3, 4, 6, του πίνακα 4Α, (κωδικοί 301-302, 303-304, 321-322, 325-326 και 309-310 ) για το οποίο σας έχει χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση και το οποίο δεν είναι ήδη προ-συμπληρωμένο στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.
Όταν συμπληρώνονται εισοδήματα από μισθωτή εργασία και συντάξεις (κωδ. 343-344) χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, πρέπει να καταχωρούνται οι Α.Φ.Μ. εργοδοτών – ασφαλιστικών φορέων με τα αντίστοιχα ποσά, βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών για τις οποίες η χορήγηση είναι υποχρεωτική σύμφωνα με την πολ. 1274/30-12-2015. 
Στις περιπτώσεις αυτές οι φορολογούμενοι μπορεί να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην αρμόδια ΔΟΥ ή στη ΔΗΛΕΔ για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσής τους.
Συνεπώς οι κωδικοί 343-344 για εισόδημα από μισθωτές και οι αντίστοιχοι οι κωδικοί 345,350 για την παρακράτηση φόρου και εισφοράς αλληλεγγύηςμπορούν να συμπληρωθούν ΜΟΝΟ σε περίπτωση που κάποιος εργοδότης δεν έχει στείλει στην Γ.Γ.Π.Σ. βεβαίωση αποδοχών.
Προσοχή: δεν επιτρέπεται να συμπληρώνονται για διαφωνία σε ποσά που οι εργοδότες ήδη έχουν στείλει βεβαιώσεις. 
Στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνεται το εισόδημα που αποκτήσατε από τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών (παρ. 4 άρθρου 13 ν.4172/2013) στις περιπτώσεις όπου το δικαίωμα ασκείται σε περίοδο που έχετε ήδη αποχωρήσει από την επιχείρηση που σας χορήγησε τη συγκεκριμένη παροχή.
15.11 Κωδικοί 351-352 (χωρίς ηλεκτρονική προ-συμπλήρωση):

pin

Αφορά τις εισφορές σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης που αποδίδονται από τον ίδιο τον ασφαλισμένο. (προσοχή: μειώνουν μόνο το εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις).
Οι κωδικοί 351-352 δεν προ-συμπληρώνονται από την φορολογική διοίκηση. 
Ο φορολογούμενος μισθωτός ή συνταξιούχος που κατέβαλεασφαλιστικές εισφορές  σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης όπως  χρόνου στρατιωτικής θητείας, θα τις αναγράψει στους κωδικούς αυτούς. 
Προσοχή: Στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι εισφορές που αποδίδουν τα ίδια τα μέλη Δ.Σ. ή τα μέλη –διαχειριστές ΕΠΕ, ΙΚΕ ή κάθε άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, εξαιτίας υποχρεωτικής ασφάλισης και οι οποίες μειώνουν το εισόδημα (που καταχωρείται στους  κωδικούς 325-326), από μισθωτή εργασία για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητά τους αυτή προς τις υπόψη εταιρείες (περ.δ΄ παρ.2 άρθ.12 ν.4172/2013). 
Οι εισφορές που καταβάλουν στον ΟΑΕΕ οι εκπρόσωποι και εταίροι διαχειριστές ΟΕ και ΕΕ, για τις υπηρεσίες που παρέχουν με βάση την ιδιότητά τους αυτή προς τις υπόψη εταιρείες, οι οποίες εξομοιώνονται με τις αμοιβές διευθυντών ή μελών Δ.Σ. εταιρείας. (σχ. βλ. την πολ.1139/30-6-2015 και το έγγραφο με αριθ. ΔΕΑΦΑ 1064780 ΕΞ 2015/11.5.2015 της ΓΓΔΕ), καταχωρούνται ως έξοδα στα βιβλία των εταιρειών Ο.Ε, Ε.Ε, (όταν δεν ασκούν ατομική επιχείρηση) σύμφωνα με την πολ.1113/ 2-6-2015 και όσα διευκρινίστηκαν με το έγγραφοαρ. πρωτ.: ΔΕΑΦ Α 1034297 ΕΞ 2016/3.3.2016Σχ. βλ. πιο πάνω τους συσχετιζόμενους κωδικούς 325-326.
Η έκπτωση αυτή γίνεται κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης και όχι κατά τη διενέργεια παρακράτησης. Σχετική η πολ. 1072/31-3-2015
Οι εισφορές αυτές αποδεικνύονται βάσει αποδεικτικών εγγράφων ή σχετικών δικαιολογητικών που οι φορολογούμενοι προσκομίζουν στη Φορολογική Διοίκηση. (Δηλώνεται υποχρεωτικά ο ΑΦΜ του φορέα  στον οποίο καταβλήθηκαν).
15.11.1 Συχνή ερώτηση*: Ποιές εισφορές σε ασφαλιστικούς φορείς συμπληρώνω;
 
Εφόσον είστε μισθωτός ή συνταξιούχος, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν από εσάς τους ίδιους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για λόγους όπως εξαγορά χρόνου ασφάλισης κλπ. Εφόσον είστε μέλος Δ.Σ. και αποκτάτε εισόδημα από μισθωτή εργασία της περ.δ΄ παρ.2 άρθρου 12 ν.4172/2013, στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι εισφορές που εσείς οι ίδιοι αποδίδετε σε ασφαλιστικά ταμεία εξαιτίας υποχρεωτικής ασφάλισης. 
ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συμπληρώνονται τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών που παρακρατούνται και αποδίδονται από τον εργοδότη-ασφαλιστικό φορέα για μισθωτούς-συνταξιούχους και που αναγράφονται στις αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχών.
 *(βλ. Σχ.: http://www.publicrevenue.gr/kpi/public/archive/5184/)

15.12 Κωδικοί 313-314 (με ηλεκτρονική προ-συμπλήρωση)

pin

Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που αναλογεί στα εισοδήματα που δηλώνονται στους κωδικούς 301-302, 303-304, 321-322, 325-326 (περ.1,2,3 και 4 του πίνακα 4Α), όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των ποσών που αναγράφονται στις αντίστοιχες στήλες των βεβαιώσεων αποδοχών (φόρος που αναλογεί).
Επομένως οι φόροι στους κωδικούς  313-314 είναι οι φόροι των εισοδημάτων (αμοιβών και συντάξεων) τα οποία εισοδήματα, είναι προ-συμπληρωμένα με ηλεκτρονική πληροφόρηση στους παραπάνω κωδικούς:
Κωδ. 301-302
- Τακτικές αποδοχές     (κωδικός για την  ηλεκρονική αποστολή της βεβαίωσης 1) 
- Πρόσθετες αποδοχές  (κωδ. 2)
- Λοιπά αποδοχών        (κωδ. 3)
- Αμοιβές ασκούμενων δικηγόρων, πρακτική άσκηση φοιτητών, συμμετοχή 
  σε επιδοτούμενα σεμινάρια, περιστασιακά απασχολούμενοι κτλ. (κωδ. 4)
- Καταβληθείσες ανείσπρακτες αποδοχές εντός του φορολογικού έτους (κωδ. 6)
- Παροχές σε είδος του άρθρου 13 του ν.4172/2013. (κωδ.15)
Κωδ. 303-304:
-Κύρια σύνταξη (κωδ. 23).   
Κωδ. 321-322:
- Επικουρική σύνταξη από ασφαλιστικές εισφορές (κωδ. 24) 
- Μέρισμα από ασφαλιστικές εισφορές (κωδ. 25)
- Βοήθημα από ασφαλιστικές εισφορές (κωδ.26)
Κωδ. 325-326:
- Αμοιβές μελών Δ.Σ. (όπως αναφέραμε πιο πάνω γράφεται το ακαθάριστο ποσό πριν την
   αφαίρεση των εισφορών  που καταβλήθηκαν στον   ΟΑΕΕ κλπ) (κωδ. 24)  
15.13 Κωδικοί 315-316 (με ηλεκτρονική προ-συμπλήρωση)

pin

Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα που δηλώνονται στους κωδικούς 301-302, 303-304, 321-322, 325-326, (περ.1,2,3 και 4 του πίνακα 4Α), όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των ποσών που αναγράφονται στις αντίστοιχες στήλες των βεβαιώσεων αποδοχών (φόρος που παρακρατήθηκε). 
Σημείωση: μεταξύ αναλογούντων φόρων στους κωδ. 313-314 και παρακρατηθέντων στους κωδ. 315-316, πρέπει να υπάρχει διαφορά 1,5%. Ο φόρος που παρακρατείται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 60 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 μειώνεται κατά ποσοστό 1,5% κατά την παρακράτησή του.
15.14 Κωδικοί 333-334 (με ηλεκτρονική προ-συμπλήρωση) εισφορά αλληλεγγύης.

pin

Στους κωδικούς αυτούς έχει μεταφερθεί με ηλεκτρονική πληροφόρηση το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 που παρακρατήθηκε από τον εργοδότη κατά το φορολογικό έτος 2015 και εμφανίζεται στη βεβαίωση που υπέβαλε ηλεκτρονικά  (πολ. 1274/301-13-2015).
Υπενθυμίζουμε ότι με τον νόμο 4334/2015, η εισφορά αλληλεγγύης, αυξήθηκε για τα εισοδήματα πάνω από 30.000 ευρώ, που αποκτώνται από 01/01/2015 και μετά.
Τα κλιμάκια μέχρι 30.000 ευρώ, παραμένουν όπως αυτά είχαν μειωθεί με τον νόμο 4305/2014 (παράγραφος 2 του άρθρου 52), δηλαδή από 12.001 έως 20.000 συντελεστής εισφοράς 0,7% και από 20.001 έως 30.000 συντελεστής 1,4% επί ολόκληρου του ποσού.
Με τις ίδιες αυτές διατάξεις είχε παραταθεί η επιβολή της εισφοράς κατά 2 έτη, δηλαδή φορολογικά έτη 2015 και 2016.
Με βάση τα παραπάνω η ειδική εισφορά αλληλεγγύης όπως ισχύει το άρθρο 29 του Νόμου 3986/2011, για τα εισοδήματα του 2015, έχει ως ακολούθως:
 α)   από 12.001  ευρώ  έως   20.000   ευρώ,  0,7%  επί ολόκληρου του ποσού.
 β)   από 20.001  ευρώ  έως   30.000   ευρώ,  1,4%  επί ολόκληρου του ποσού.
 γ)   από 30.001   ευρώ  έως   50.000   ευρώ   2%     επί ολόκληρου του ποσού.
 δ)   από 50.001   ευρώ  έως 100.000   ευρώ,  4%     επί ολόκληρου του ποσού.
 ε)   από 100.001 ευρώ έως   500.000   ευρώ,  6%     επί ολόκληρου του ποσού.
 στ) από  500.001 και άνω, 8% επί ολόκληρου του ποσού.
  ζ)  η ειδική εισφορά υπολογίζεται με συντελεστή οκτώ τοις εκατό (8%) επί ολόκληρου   του ποσού, για το συνολικό καθαρό εισόδημα, του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Βουλής, των Βουλευτών, του Προέδρου και των Αντιπροέδρων της Κυβέρνησης, των Υπουργών, των Αναπληρωτών Υπουργών και Υφυπουργών, των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων Υπουργείων, των Γενικών Γραμματέων των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, των Περιφερειαρχών, των Ευρωβουλευτών, των Δημάρχων, εφόσον οι πάσης φύσεως αποδοχές και πρόσθετες αμοιβές ή απολαβές τους είναι τουλάχιστον ίσες με τις αποδοχές Γενικού Γραμματέα Υπουργείου, όπως ορίζεται στην παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3833/2010 (Α' 40).
15.15 Κωδικοί 345-346 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που αναλογεί στα εισοδήματα (από μισθωτή εργασία κ.λπ.) που δηλώσατε στους κωδικούς 343-344 της περίπτωσης 8 του πίνακα 4Α.
Συνεπώς οι κωδικοί 343-344 για εισόδημα από μισθωτές και οι αντίστοιχοι σε αυτούς κωδικοί 345-345, 347-348, 349-350, για την παρακράτηση φόρου και εισφοράς αλληλεγγύης μπορούν να συμπληρωθούν ΜΟΝΟ σε περίπτωση που κάποιος εργοδότης δεν έχει στείλει στην Γ.Γ.Π.Σ. βεβαίωση αποδοχών.
Εξυπακούεται ότι στους κωδικούς αυτούς (345-346), δεν γράφονται οι αναλογούντες φόροι που είναι ήδη προσυμπληρωμένοι στους κωδικούς 313-314 (καθώς και τα αντίστοιχα σε αυτούς εισοδήματα που είναι ήδη προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς 301-302, 303-304, 321-322, 325-326).  
15.16 Κωδικοί 347-348 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση

pin

Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα (από μισθωτή εργασία κ.λπ.) που δηλώσατε στους κωδικούς 343-344χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση της περίπτωσης 8 του πίνακα 4Α.
Συνεπώς οι κωδικοί 343-344 για εισόδημα από μισθωτές και οι αντίστοιχοι σε αυτούς κωδικοί 345-346, 347-348, 349-350, για την παρακράτηση φόρου και εισφοράς αλληλεγγύης μπορούν να συμπληρωθούν ΜΟΝΟ σε περίπτωση που κάποιος εργοδότης δεν έχει στείλει στην Γ.Γ.Π.Σ. βεβαίωση αποδοχών.
Εξυπακούεται ότι στους κωδικούς αυτούς (345-346, 347-348, 349-350) δεν γράφονται αναλογούντες - παρακρατηθέντες φόροι που είναι ήδη προ-συμπληρωμένοι στους κωδικούς 313-314, 315-316 του πίνακα 4Α, (καθώς και τα αντίστοιχα σε αυτούς εισοδήματα που είναι ήδη προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς 301-302, 303-304, 321-322, 325-326).   
15.17 Κωδικοί 349-350 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Συμπληρώνεται το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 που παρακρατήθηκε για εισοδήματα που δηλώσατε στους κωδικούς 343-344 της περίπτωσης 8 του πίνακα 4Α όπως αυτό προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις αποδοχών που σας χορηγήθηκαν.
Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς παρακρατηθέντα ποσά ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 που είναι ήδη προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 333-334.
15.18 Κωδικοί 389-390:  μισθοί και συντάξεις που αποκτώνται στο εξωτερικό (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση):

pin

Οι μισθοί και συντάξεις που αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς φορολογούνται στην Ελλάδα. 
Κατά την συμπλήρωση της δήλωσης για να αποφανθούμε σε ποια κατηγορία θα εντάξουμε μία σύνταξη, προκειμένου να τύχει της ανάλογης φορολογικής μεταχείρισης, σύμφωνα με την αντίστοιχη διάταξη της Σύμβασης, απαραίτητη προϋπόθεση είναι να ανατρέχουμε σε κάθε περίπτωση στο αντίστοιχο άρθρο της εκάστοτε Σύμβασης και να εξετάζουμε με προσοχή τους όρους που αναφέρονται σε αυτή.
Επίσης είναι απαραίτητη η προσκόμιση στοιχείων σχετικά με
α) τον φορέα που καταβάλλει τη σύνταξη, 
β) τον τομέα (δημόσιο ή ιδιωτικό) που εργάσθηκε ο συνταξιούχος και 
γ) το είδος της καταβαλλόμενης σύνταξης. 
Προσοχή: με την απόφαση (πολ. 1026/22-1-2014) του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, καθορίζονται τα  δικαιολογητικά εγγράφων για την πίστωση φόρου αλλοδαπής, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 9 του ν. 4172/2013 και την παράγραφο 2 του άρθρου 16 του ν. 4174/2013.
 
15.18.1. Εάν προβλέπεται φορολόγηση και στα δυο Συμβαλλόμενα Κράτη:
Όταν από τη σχετική σύμβαση προβλέπεται φορολόγηση και στα δύο κράτη,  δηλαδή στο Κράτος Κατοικίας (Ελλάδα) και στο Κράτος Πηγής (από όπου προέρχεται η σύνταξη), προκειμένου να αποφευχθεί η διπλή φορολογία, ο φόρος που έχει παρακρατηθεί στο Κράτος Πηγής (με βεβαίωση από την αρμόδια αρχή) συμψηφίζεται από το Κράτος Κατοικίας του δικαιούχου (Ελλάδα), μέχρι του ποσού του φόρου που αναλογεί για το ίδιο εισόδημα στην Ελλάδα (πολ. 1128/2006). 
Ο φόρος γράφεται στους κωδικούς 651-652.
15.18.2. Εάν προβλέπεται φορολόγηση μόνο στο Κράτος Κατοικίας (Ελλάδα):
Προκειμένου να εφαρμοσθούν άμεσα οι διατάξεις της οικείας Σύμβασης και να μην παρακρατηθεί φόρος στο άλλο Συμβαλλόμενο Κράτος (Κράτος Πηγής), θα πρέπει ο δικαιούχος να υποβάλει στις φορολογικές αρχές του άλλου Κράτους το Πιστοποιητικό Φορολογικής Κατοικίας που εκδίδεται, ύστερα από αίτησή του, μέσω των υπηρεσιών του Υπ. Οικ. (βλ. πολ. 1130/01.06.1999).
Εάν το Κράτος Πηγής (από όπου προέρχεται η σύνταξη) έχει παρακρατήσει φόρο;
Εάν το Κράτος Πηγής (από όπου προέρχεται η σύνταξη) έχει παρακρατήσει φόρο κατά παρέκκλιση των διατάξεων της Σ.Α.Δ.Φ., ο εν λόγω φόρος δεν συμψηφίζεται έναντι του ελληνικού φόρου. 
Ο δικαιούχος της σύνταξης θα πρέπει να ζητήσει την επιστροφή του φόρου από την αλλοδαπή φορολογική αρχή, στην οποία θα πρέπει να υποβάλει το ως άνω Πιστοποιητικό.
Για παράδειγμα, στη Σύμβαση Ελλάδας-Γαλλίας, δικαίωμα φορολόγησης της σύνταξης έχουν και τα δυο Συμβαλλόμενα Κράτη.
Ωστόσο, η σύνταξη φορολογείται μόνο στο Κράτος Κατοικίας, αν το φυσικό πρόσωπο είναι κάτοικος και υπήκοος του Κράτους αυτού, χωρίς όμως να είναι υπήκοος του άλλου Κράτους. 
Έτσι η σύνταξη που λαμβάνει κάτοικος και υπήκοος Ελλάδας από το Κράτος της Γαλλίας, θα φορολογηθεί μόνο στην Ελλάδα. 
Εάν, όμως, ο εν λόγω κάτοικος έχει και την γαλλική υπηκοότητα, η σύνταξή του θα φορολογηθεί και στα δυο Κράτη.
Σε αυτή την περίπτωση ο φόρος που αποδεδειγμένα έχει καταβληθεί στο εξωτερικό θα γραφεί στους κωδικούς 651-652.
15.18.3. Εάν προβλέπεται φορολόγηση μόνο στο Κράτος  Πηγής (από όπου προέρχεται η σύνταξη):
Τότε το Κράτος κατοικίας (δηλαδή η Ελλάδα) δεν θα επιβάλλει φόρο, οπότε το ποσό της σύνταξης θα γραφτεί μόνο στους κωδικούς 659-660 του Πίνακα 6.
15.19 Κωδικοί 651-652 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση):

pin

Συμπληρώνονται από τον φορολογούμενο με το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς-συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης στο οποίο η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης. 
Δεν συμπληρώνεται τυχόν ποσό φόρου που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για εισόδημα από μισθούς-συντάξεις αλλοδαπής προέλευσης όπου η Ελλάδα, βάσει ΣΑΔΦ, έχει αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης.
15.20 Κωδικοί 393-394 (με ηλεκτρονική πληροφόρηση):

pin

Έχουν συμπληρωθεί από τη Φορολογική Διοίκηση βάσει του αρχείου βεβαιώσεων που αποστέλλουν ηλεκτρονικά οι εκκαθαριστές (πολ. 1274/30-12-2015) και αφορούν αποδοχές που καταβάλλονται από ημεδαπές εταιρείες για μισθωτές υπηρεσίες που παρέχονται στην αλλοδαπή από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας και οι οποίες δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου στην Ελλάδα. 
Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται προκειμένου να συμψηφιστούν ποσά φόρου που εκ παραδρομής παρακρατήθηκαν  στην Ελλάδα.
Σημαντική παρατήρηση: 
Με την ανάλυση όλων των κωδικών του πίνακα 4Α,εξετάσαμε  τα εισοδήματα της 2ης πηγής από μισθωτή εργασία και συντάξεις που φορολογούνται. Υπάρχουν όμως και άλλα εισοδήματα (βλ. σχ. το άρθρο 14) που ναι μεν χαρακτηρίζονται εισοδήματα μισθωτών υπηρεσιών, αλλά απαλλάσσονται της φορολογίας και πρέπει να δηλωθούν στον πίνακα 6 της δήλωσης, όπου υποχρεωτικά δηλώνονται και όλα τα λοιπά εισοδήματα που ανήκουν στις άλλες πηγές-  κατηγορίες και απαλλάσσονται ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο. 
Ο φορολογούμενος (σύμφωνα με το άρθρο 67 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013, που ορίζει τα σχετικά με τη δήλωση), υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, τα φορολογούμενα με οποιοδήποτε τρόπο ή απαλλασσόμενα, στη Φορολογική Διοίκηση.
(σημ. κατά την ανάλυση των κωδικών του πίνακα 6, θα δούμε όλα αυτά τα εισοδήματα).  

16 ΠΙΝΑΚΑΣ 4Β - ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ  ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΝΑΥΤΙΚΟΥ

Παραθέτουμε τον πίνακα 4Β, όπου με κόκκινο πλαίσιο είναι οι κωδικοί (255-256, 257-258) που προ-συμπληρώνονται:

pin

16.1 Διευκρινήσεις: Μέχρι και το οικονομικό έτος 2014 (χρήση 2013) συνυποβάλλεται με τη δήλωση (έντυπο Ε1) το Ε.Ε.Δ (Ειδικό Ενημερωτικό Δελτίο) για τις αποδοχές των αξιωματικών  και του κατώτερου πληρώματος του εμπορικού ναυτικού.
Από το φορολογικό έτος 2014 (χρήση 2014), οι κωδικοί του Ε.Ε.Δ. έχουν ενσωματωθεί στο έντυπο της δήλωσης (Ε1) και αποτελεί  αναπόσπαστο κομμάτι αυτής (πίνακας 4Β). 
Το εισόδημα που αποκτούν οι αξιωματικοί και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού φορολογείται με φορολογικό συντελεστή 15% και 10% αντίστοιχα και εξαντλείται η φορολογική τους υποχρέωση.
Για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων φορολογικού έτους 2015 φυσικών προσώπων που αποκτούν  εισοδήματα από τις υπηρεσίες τους ως αξιωματικοί ή κατώτερο πλήρωμα σε πλοία του εμπορικού ναυτικού, προκειμένου τα εισοδήματα αυτά να φορολογηθούν με τις ειδικές διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 15 του ν.4172/2013, απαιτείται να συμπληρωθούν οι παραπάνω ενδείξεις του πίνακα 4Β. 
Ειδικότερα για τη συμπλήρωση του πίνακα 4Β διευκρινίζουμε τα εξής:
α) οι αξιωματικοί του εμπορικού ναυτικού: φορολογούνται με συντελεστή 15%, 
β) το κατώτερο πλήρωμα: με συντελεστή 10%
Ο φόρος παρακρατείται και αποδίδεται με την προσωρινή δήλωση Μ.Υ.Προσοχή: η δήλωση παρακράτησης του φόρου επιδίδεται στη ΔΟΥ.
(Σχ. βλ. άρθρο 15 παρ.2, 59, 60 του ΚΦΕ και  πολ.1104/9.4.2014, πολ1049/11.2.2014,πολ.1072/31.3.2015, πολ.1084/8.4.2015, πολ.1051/19.2.2015, πολ. 1274/30-12-2015).
16.2 Σημαντικές επισημάνσεις για την παρακράτηση φόρου και την φορολογική μεταχείριση των ναυτικών:
Ειδικότερα η πολ.1084/8.4.2015 μας δίνει τις ακόλουθες σημαντικές οδηγίες:
Με την πολ.1072/31.3.2015 εγκύκλιο με την οποία δόθηκαν οδηγίες περί της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του ΚΦΕ-Ν.4172/2013 αναφορικά με την παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις, διευκρινίστηκε, ότι:
16.2.1 i) Σε πλοία με ελληνική σημαία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές η παρακράτηση φόρου διενεργείται τόσο σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας όσο και σε φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού. Η παρακράτηση αυτή διενεργείται από την ημεδαπή πλοιοκτήτρια ή διαχειρίστρια εταιρεία, ενώ σε περίπτωση αλλοδαπής πλοιοκτήτριας, η παρακράτηση διενεργείται από τη διαχειρίστρια εταιρεία στην Ελλάδα.
ii) Σε πλοία με ξένη σημαία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές και η διαχείρισή τους γίνεται από την Ελλάδα, η ως άνω παρακράτηση διενεργείται μόνο σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας. Η παρακράτηση αυτή διενεργείται από την ημεδαπή πλοιοκτήτρια ή διαχειρίστρια εταιρεία, ενώ σε περίπτωση αλλοδαπής πλοιοκτήτριας, η παρακράτηση διενεργείται από τη διαχειρίστρια εταιρεία στην Ελλάδα.. (σημ. η παράγραφος αυτή καταργήθηκε με την πολ. 1084/8-4-2015).
Προσοχή: Δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου, σε πλοία με ξένη σημαία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές και η διαχείρισή τους γίνεται από την Ελλάδα:
Με την πολ. 1084/8-4-2015 Οι αποδοχές που αποκτούν φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας (αξιωματικοί και κατώτερο πλήρωμα) οι οποίοι εργάζονται σε πλοία με ξένη σημαία που εκτελούν διεθνείς μεταφορές, (σημ. φορολογούνται μεν στην Ελλάδα), αλλά επειδή αποτελούν εισόδημα αλλοδαπής προέλευσης δεν διενεργείται παρακράτηση φόρου. Κατόπιν της αποσαφήνισης αυτής, τα αναφερόμενα περί παρακράτησης στην περίπτωση ii της παραγράφου 2 της εγκυκλίου ΠΟΛ.1072/31.3.2015 παύουν να ισχύουν και συνεπώς η περίπτωση αυτή διαγράφεται από την προαναφερόμενη εγκύκλιο.
16.2.2 iii) Σε πλοία που εκτελούν εσωτερικούς πλόες είτε με ελληνική είτε με ξένη σημαία, η παρακράτηση φόρου διενεργείται τόσο σε φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας όσο και σε φορολογικούς κατοίκους εξωτερικού. 
Η παρακράτηση διενεργείται από τις ημεδαπές ή αλλοδαπές πλοιοκτήτριες ή διαχειρίστριες εταιρείες.
16.2.3 Για τους ναυτικούς ισχύουν οι διατάξεις για το παγκόσμιο εισόδημα:
Προσοχή: Ο παραπάνω τρόπος παρακράτησης του φόρου δεν έχει να κάνει με την μη δήλωση και φορολόγηση των αμοιβών τους στην Ελλάδα. 
Δηλαδή και για τους ναυτικούς ισχύουν οι διατάξεις για το παγκόσμιο εισόδημα και συνεπώς στον παραπάνω πίνακα θα δηλώσουν τις αμοιβές τουςγια να φορολογηθούν στην Ελλάδα. 
Θα επαναλάβω δηλαδή εδώ:
* Ότι ο φορολογούμενος που έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην ημεδαπή και την αλλοδαπή, ήτοι το παγκόσμιο εισόδημά του που αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος
* Ότι ο φορολογούμενος που δεν έχει τη φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα υπόκειται σε φόρο για το φορολογητέο εισόδημά του που προκύπτει στην Ελλάδα και αποκτάται μέσα σε ορισμένο φορολογικό έτος.
* Ότι εισόδημα που προκύπτει στην ημεδαπή είναι κάθε εισόδημα πηγής Ελλάδας και ιδίως το εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις που παρέχεται στην ημεδαπή.
Έτσι με βάση το παραπάνω σκεπτικό η πολ. 1084/8-4-2015 προσθέτει ότι"Τα αλλοδαπά πληρώματα εμπορικών πλοίων που δεν έχουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα (περιπτώσεις i και iii), υποχρεούνται να δηλώσουν στη Φορολογική Διοίκηση τις αποδοχές αυτές που προκύπτουν στην Ελλάδα ως πληρώματα εμπορικών πλοίων των παραπάνω περιπτώσεων (i και iii ).
Συνεπώς, τα πρόσωπα αυτά υποχρεούνται να αποκτήσουν ΑΦΜ στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην πολ.1283/30.12.2013 Απόφαση ΓΓΔΕ.
16.3 Κωδικοί 255-256:με ηλεκτρονική πληροφόρηση (προ-συμπληρωμένοι)

pin

Συμπληρώνονται αθροιστικά οι καθαρές αποδοχές, που έχουν καταβληθεί μέσα στο 2015 σε ευρώ, και σε ξένο νόμισμα (μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ). 
Τονίζεται, ότι η συμπλήρωση των κωδικών 255-256 γίνεται με την ορθή μεταφορά των ποσών των καθαρών αποδοχών αθροιστικά, όπως αυτά προκύπτουν από την οικεία βεβαίωση των αποδοχών. 
Οι βεβαιώσεις αυτές πρέπει να παρουσιάζουν το χρόνο παροχής εργασίας και τις αμοιβές που καταβλήθηκαν πραγματικά και όχι μόνο τις αμοιβές που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις. 
Η μετατροπή σε ευρώ πρέπει να γίνει με βάση την επίσημη ισοτιμία του ευρώ προς το ξένο νόμισμα, κατά το χρόνο καταβολής των αμοιβών.
Τα ποσά των καθαρών αποδοχών σε ευρώ, και σε ξένο νόμισμα (μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ), εμφανίζονται προ-συμπληρωμένα στους κωδικούς αυτούς με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία βεβαιώσεων (πολ.1274/30.12.2015) που θα αποσταλούν στη Δ.ΗΛΕ.Δ. 
Προ-συμπληρώνονται και τα εισοδήματα και οι παρακρατηθέντες φόροι στους αντίστοιχους κωδικούς 257-258.
Ο φορολογούμενος ενημερώνεται (μέσω πίνακα) για τα ποσά των εισοδημάτων και των φόρων ανά εργοδότη - ασφαλιστικό φορέα.
Όταν συμπληρώνονται κωδικοί της δήλωσης με εισοδήματα - φόρους που καταβλήθηκαν στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση, οι φορολογούμενοι μπορεί να κληθούν να προσκομίσουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. ή στη Δ.ΗΛΕ.Δ. για έλεγχο, προκειμένου να ολοκληρωθεί η εκκαθάριση της δήλωσης τους.

pin

16.4 Κωδικοί 251-252 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Προσοχή: για τους κωδικούς αυτούς ισχύουν αντίστοιχα ότι αναφέραμε πιο πάνω για τους κωδικούς 251-252 που είναι προ-συμπληρωμένοι. 
Συμπληρώνονται αθροιστικά οι καθαρές αποδοχές, που έχουν καταβληθεί μέσα στο 2014 σε ευρώ, και σε ξένο νόμισμα (μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ) για τις οποίες σας έχει χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση και οι οποίες δεν είναι ήδη προ-συμπληρωμένες στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα (κωδικοί 255-256) κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.
16.5 Κωδικοί 257-258  με ηλεκτρονική πληροφόρηση  (προ-συμπληρωμένοι)

pin

Στους κωδικούς αυτούς, συμπληρώνεται αθροιστικά ο φόρος που αναλογεί, όπως αυτός αναγράφεται στην οικεία στήλη των βεβαιώσεων αποδοχών.
16.6 Κωδικοί 259-260  (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Συμπληρώνεται αθροιστικά ο φόρος που αναλογεί, για τον οποίο σας έχει χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση και ο οποίος δεν είναι ήδη προ-συμπληρωμένος στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα (257-258) κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.
16.7 Κωδικοί 261-262   (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin


Συμπληρώνεται το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 που σας παρακρατήθηκε όπως αυτό προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις αποδοχών που σας χορηγήθηκαν.
Προσοχή: Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς παρακρατηθέντα ποσά ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011. Το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης με ηλεκτρονική πληροφόρηση από αποστολή βεβαίωσης του εργοδότη  είναι προ-συμπληρωμένο και εμφανίζεται  στους κωδικούς 333-334 του πίνακα 4Α.
16.8 Κωδικοί 263-264 (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Εφόσον υπηρετείτε σε πλοίο με ξένη σημαία και ο φόρος εισοδήματος για τις αποδοχές από τις υπηρεσίες σας αυτές έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή, τότε στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται οι συνολικές αποδοχές μετά την μετατροπή τους σε ευρώ, για τις οποίες ο φόρος καταβλήθηκε στην αλλοδαπή.
16.9 Κωδικοί 265-266  (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε και έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή. Το ποσό του φόρου αυτού δεν συμπληρώνεται στους κωδικούς αριθμούς 313 - 316, 345-348 του πίνακα 4Α, ούτε στους κωδικούς αριθμούς 257 - 258, 259-260 του πίνακα 4Β.
16.10 Κωδικοί 253-254   (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Εφόσον αποκτάτε συγχρόνως μέσα στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού, τότε στους κωδικούς αυτούς, συμπληρώνονται μόνο οι καθαρές αποδοχές που καταβλήθηκαν μέσα στο 2015 και αφορούν τις αμοιβές σας ως κατώτερο πλήρωμα του εμπορικού ναυτικού (αθροιστικά σε ευρώ, καθώς και σε ξένο νόμισμα, μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ), ανεξάρτητα από το συντελεστή φόρου που παρακρατήθηκε. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται ΜΟΝΟ στην περίπτωση που αποκτάτε συγχρόνως μέσα στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού, προκειμένου να γίνει η εκκαθάριση του φόρου.
Επίσης, επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή, συμπληρώνονται συγχρόνως και οι κωδικοί αριθμοί 255 - 256 ή 251-252 με το άθροισμα των καθαρών αποδοχών σας, τόσο αυτών που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως κατώτερου πληρώματος, όσο και αυτών που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως αξιωματικός του εμπορικού ναυτικού.
16.11 Κωδικοί 267-268   (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Εφόσον υπηρετείτε σε πλοίο με ξένη σημαία και αποκτάτε συγχρόνως μέσα στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού και ο φόρος εισοδήματος για τις αποδοχές από τις υπηρεσίες σας αυτές  έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή, τότε στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται μόνο οι καθαρές αποδοχές που καταβλήθηκαν μέσα στο 2014 και αφορούν τις αμοιβές σας ως κατώτερο πλήρωμα. Οι κωδικοί αυτοί αφορούν καθαρές αποδοχές κατώτερου πληρώματος για τις οποίες ο φόρος καταβλήθηκε στην αλλοδαπή και συμπληρώνονται ΜΟΝΟ στην περίπτωση που αποκτάτε συγχρόνως μέσα στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού.
Επίσης, επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή, συμπληρώνονται συγχρόνως και οι κωδικοί αριθμοί 263-264 με το σύνολο των καθαρών αποδοχών σας για τις οποίες ο φόρος καταβλήθηκε στην αλλοδαπή, τόσο αυτές που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως κατώτερο πλήρωμα, όσο και αυτές που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως αξιωματικός.
16.12 Κωδικοί 201-202   (χωρίς ηλεκτρονική πληροφόρηση)

pin

Συμπληρώνεται ο κωδικός (1) αν πρόκειται για αμοιβές αξιωματικού εμπορικού ναυτικού, ο κωδικός (2) αν πρόκειται για αμοιβές κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού, και ο κωδικός (3) αν αποκτάτε συγχρόνως στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού εμπορικού ναυτικού .
Στο επόμενο: Πίνακας 4γ1:  Εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα:Οι Αγρότες είναι πλέον επιχειρηματίες και από 01.01.2014 το κέρδος που αποκτούν, έπαυσε να υπολογίζεται και να προσδιορίζεται με τεκμαρτό τρόπο (βάση καλλιεργούμενων στρεμμάτων, ή βάσει αριθμού ζωικού κεφαλαίου). Πρακτική ανάλυση και οδηγίες συμπλήρωσης του Ε3 και Ε1.
Πινακας 4γ2: Εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα:
Στα έσοδα από τις επιχειρηματικές συναλλαγές περιλαμβάνονται τα έσοδα που προέρχονται από τις κάθε είδους εμπορικές συναλλαγές όπως αυτά προκύπτουν στη διάρκεια του φορολογικού έτους.Πρακτική ανάλυση και οδηγίες συμπλήρωσης του Ε3 και Ε1.
http://www.capital.gr/